F. heeft een kerstconcert met zijn school, in een heus theatertje in Poble Nou. Hij vertelt dat ze bij Música al een keer een hele les bezig zijn geweest met hoe ze met de klas in een halve kring moeten staan. Dus het wordt erg serieus genomen.
Música is niet zijn favoriete vak - hoewel hij ijverig elke week studeert op de plastic blokfluit die hij heeft moeten aanschaffen. Maar hij vindt het véél minder erg dan Plàstica (tekenen), wat hij echt verafschuwt. Wij vinden die aandacht voor creatieve vakken hier wel leuk, en we hadden gedacht dat F. het ook wel dragelijk zou vinden, omdat die vakken toch minder dan andere gebaseerd zijn op taal - en die is voorlopig nog erg moeilijk voor hem. Maar dat is absoluut niet zo. Deze week moest hij een presentatie houden over Sinterklaas en kerst in Nederland, voor de klas, in het Catalaans, én hij moest een gedicht uit zijn hoofd leren. Daar draaide hij zijn hand niet voor om. Ook in het Catalaans gaan die cognitieve dingen hem veel makkelijker af dan een collage knippen en plakken: daar is hij echt dagen mee bezig.
Een gedicht uit je hoofd leren, dat is in Nederland allang uit het curriculum geschrapt. Ik geloof dat ik dat op de lagere school ook al niet meer hoefde te doen, maar een beetje jammer vind ik dat wel. Er is niets mis mee om een keer te stampen op een gedicht van Leo Vroman of Tjitske Jansen. Uit je hoofd leren traint het geheugen, bovendien leer je een tekst op een heel andere manier kennen als je hem niet leest maar opzegt, in je hoofd of hardop. En vaak ken je zo'n gedicht na dertig jaar nog: als je op de markt willekeurige Italianen van boven de vijftig aanspreekt, kunnen ze hun stukje Dante zó opdreunen. Dat heb ik op tv weleens gezien, en ik was onder de indruk. Veel plezier hebben ze daar niet aan beleefd, begrijpen deden ze het indertijd ook nauwelijks, maar ze zijn zonder uitzondering trots dat ze het nog weten, en blij dat ze het ooit hebben moeten doen.
Dante doen ze hier natuurlijk niet, maar er is vast een mooie en redelijk begrijpelijke klassieke of moderne Catalaanse dichter die ze dan moeten bestuderen.
Maar nee. Het gedicht dan F. uit zijn hoofd moet leren is het meest weeïge kerstgedicht dat je je kunt voorstellen. Wat het betekent weet hij niet ("Ik hoef het alleen maar uit mijn hoofd te leren."), en ik begrijp het ook niet helemaal, maar het komt erop neer dat iemand om een heel bijzonder kerstcadeau vraagt, niet mooi ingepakt en zonder strik eromheen. En dan komt er iets van vrede en vreugde voor alle mensen.
Tegen het kerstconcert ziet F. verschrikkelijk op. Hij moet een spijkerbroek aan, een rood T-shirt en een 'mocador' om zijn pols. Dat is een zakdoek, vind ik in het woordenboek, maar het kan ook een hoofddoek zijn. Een paar jongens in de klas hebben al geprotesteerd dat ze geen mocador hebben, waarop de muzieklerares heeft gezegd dat alle jongens een moeder hebben, en dat moeders mocadors hebben. Of er een kunnen organiseren.
Dat laatste is zo: vriendin S. neemt uit Amsterdam drie bonte boerenzakdoeken mee, die F. allemaal even wanstaltig vind. Maar hij weet het ding zo om zijn pols te krijgen dat het nieuwe rode T-shirt het grotendeels bedekt.
Het concert, 'Rock Català' begint om 17:00 uur, in een heus theater, en een kwartier voor tijd staat er een rij van zeker honderd meter op de Rambla de Poble Nou. Een van de vaders in de rij spreekt ons aan: wij zijn zeker die Nederlanders; zijn dochter zit bij F. in de klas. Het wordt serieus aangepakt, dit kerstconcert, zeg ik, en knik naar de rij. Hij verbetert me onmiddellijk. Dit is een niet-religieuze school, benadrukt hij, en het is dus geen kerstconcert maar een concert voor het eind van het eerste trimester. We knikken braaf.
Het concert is precies wat je van zoiets verwacht. Kindertjes van vier die niet op hun plaats kunnen blijven staan, veertienjarigen die dansjes doen, docenten die samen ook een lied zingen. De meeste meisjes zijn uitbundig en expressief, de meeste jongens verlegen en stug. Bijna niemand heeft een rood T-shirt aan, laat staan een mocador om zijn pols. F. vindt het zichtbaar niks, maar zingt (of playbackt) zijn Catalaanse tekst keurig mee. Van harte gaat het niet, maar hij heeft ook dit weer overleefd.
